فولیک اسید

فولات یا فولیک اسید نوعی از ویتامین ب۹ است که در موارد ذیل در بدن کمک مینماید :

DNA در تشکیل_

                                                                                                                        DNAدر ترمیم_

            در تولید کرویات سرخ_

اگر مقدار کافی فولات در رژیم غذایی شما موجود نباشد ممکن است شما با عوارض کمبود فولیک اسید مواجه شوید

نخوردن فولیک اسید در عرض چند هفته منجر به کمبود ان در بدن وعوارض ناشی از ان میشود .بعضی اوقات به دلیل داشتن یک مریضی یا جهش جینیتیکی که مانع جذب فولات یا تبدیل ان به شکل فعال و قابل استفاده ان در بدن شما میشود  ممکن کمبود ان رخ دهد.

کمبود ان باعث کمخونی نوع میگالوبلاستیک در بدن میگردد ،درین وضعیت کرویات سرخ تولید شده به پختگی کامل نرسیده شکل ان بزرگ بوده اما از نظر فعالیت نمیتواند وظیفه خود را که رساندن اکسیجن و مواد غذایی به انساج است بدرستی انجام دهد که این امراختلالات زیادی را  در رشد و وظایف حجرات ایجاد میکند .

ضرورت موجودیت فولیک اسید یا  فولات در تشکیل و ترمیم DNAیک امر جدی مهم بوده که کمبود ان مشکلات زیاد را در ایجاد سو اشکال ولادی نزد جنین در زمان حمل باعث میگردد .بنا استفاده دوامدار از فولیک اسید  وجلوگیری از کمبود ان در خانم ها در سن باروری جدا توصیه میگردد .

علایم کمبود فولیک اسید :

خستگی مداوم_

ضعف و کسالت_

 بی حالی و سستی_

 ایجاد زخم ها در جوف دهن_

تورم و باردار شدن زبان_

_ مشکلات رشد و نمو

 نازک شدن و سفید شدن مو ها_

 جلد خاسف و رنگ پریده_

 تنگی نفس_

مخرش و تحریک پذیری_

 نیوروپاتی محیطی_

:علت کمبود فولیک اسید

فولیک اسید یک ویتامین منحل در اب است و در انساج شحمی ذخیره نمیشود و مقدار اضافه ان توسط کلیه ها از بدن دفع میگردد بدین معنی که شما باید مداوم از ان استفاده کنید چون در بدن ذخیره نمیشود

استفاده از رژیم غذایی که در ان سبزیجات و میوه جات و غله جات جا نداشته باشد دلیل اصلی کمبود فولیک    اسید شده میتواند

از سوی دیگر پختن بیش از حد غذا باعث تخریب فولیک اسید در غذا شده که خود باعث کمبود ان در وجود میگردد

:بعضی امراض باعث میشوند که فولیک اسید از جهاز هاضمه بصورت درست جذب نگردد مانند

،امراض التهابی امعا

انواع خاص سرطانها

مشکلات کلیوی شدید که ایجاب دیالیز را مینماید

مشکلات جینیتیکی: در بعضی اشخاص نسبت جهش در جینها تبدیل شدن فولات در بدن بشکل فعال و کار امد ان صورت نمیگیرد

 :عوارض جانبی ادویه جات

:مصرف بعضی از دوا ها باعث برهم خوردن جذب فولات و سبب کمبود ان در بدن میگردند مانند

Phenytoin فینیتویین

Sulfasalazine سولفاسلازین

Methotrexate میتوتروکسات

Sulfamethoxazole سولفامیتوکسازول

Metoprim میتاپریم

Metformin میتفورمین

و غیره

مصرف بیش از حد الکول : مصرف الکول در جذب این ویتامین اختلال ایجاد کرده و دفع ان را از طریق ادرار سرعت میبخشد

  • :عوامل که باعث افزایش کمبود فولیک اسید در بدن میگردد

:عوامل که ممکن است کمبود فولیک اسید را افزایش دهد عبارتند از

 سو مصرف از  الکول_

حمل_

 قرار داشتن خانمها در سنین باروری_

 رژیم غذایی فاقد میوه ها و سبزیجات_

 استفاده از غذا های بیش از حد پخته شده_

 امراض کمخونی داسی شکل_

 امراض التهابی امعا (کرون  وسلیاک)_

وضعیت اجتماعی _اقتصادی ضعیف_

مصرف ادویه جات خاص_

:خطرات کمبود فولیک اسید در زمان حمل

فولیک اسید در زمان حمل از اهمیت خاص برخوردار است چنانچه قبلا گفتیم که فولیک اسید در تشکیل و ترمیم DNA  نقش اساسی دارد بنا زمانیکه یک خانم حامله میشود و در وجود وی فولیک اسید کمبود میباشد خطراکثر سو اشکال ولادی بخصوص نقایص لوله عصبی بالا میرود .از جمله نقایص لوله عصبی میتوان به مواردذیل اشاره کرد:

Spina  bifida سپینا بیفیدا

Anencephaly  انانسفلی

Encephalocele

انسفالوسل

علاوه بر سو اشکال ولادی کمبود فولیک اسید چنانچه در ساختن کرویات سرخ خون ضروری است بنا باعث مشکلات رشد و نموی جنین در زمان حمل میگردد.

تشخیص : تشخیص کمبود فولیک اسید توسط معاینه خون قابل اجرا است .و در زمان حمل باید چندین مرتبه انجام شود

تداوی :تداوی ان شامل افزایش  دریافت فولیک اسید در رژیم غذایی روزانه و همچنان دریافت مکمل های ان بشکل تابلیت های یک و پنج ملی گرام است .مصرف روزانه ان ۴۰۰ مایکرو گرام است و خانم هایکه در سابقه ولادی خود تولد طفل سو شکل با نقایص لوله عصبی داشته و در مجموع انومالی های دیگر ولادی داشته و یا در خاندان شان سابقه تولد اطفال سو شکل موجود باشد فولیک اسید را دوامدار و از تابلیت های ۵ ملی گرام استفاده کنند اگر دوامدار استفاده نمیکنند حد اقل ۳ ماه قبل از بارداری و در تمام دوره بارداری بشکل منظم استفاده نمایند.گاهی فولیک اسید با سایر ویتامینهای گروپ ب  ترکیب میشوند که بنام B Complex

  یاد میگردد که میتوان از ان استفاده کرد

:جلوگیری از کمبود فولیک اسید

برای پیشگیری از کمبود فولیک اسید از رژیم غذایی مناسب که حاوی سبزیجات، میوجات  و حبوبات باشد در کنار مکمل ها استفاده کنید تا بتوانید اطفال صحتمند داشته  خود و خانواده تان را صحتمند نگهدارید

داکتر ذکیه رستاک امیری